|
|
|
|
|
|
|
|
|
Leksikonredaktør:
Nettansvarleg:
Distriktsredaktør:
Copyright:
NRK Sogn og Fjordane
|
|
| |
Samferdsle i Gaular: Gaularfjellsvegen | | Vegen over Gaularfjellet er vanlegvis vinterstengd. (Foto: Dag H. K. Andersen, NRK) |
Årleg vart det ført mellom 600 og 1000 hestar og bufe over Gaularfjellet til Sværefjorden i Sogn. I 1847 gjorde difor ordføraren i Sogndal, Fredrik Christian Juell, framlegg om at ein burde få vurdert å byggje veg over fjellet. I 1853 bad amtstinget om at det vart løyvd pengar til den første Gaularfjellsvegen, men fekk avslag frå Staten.
Publisert 23.04.2002 10:20. Oppdatert 10.06.2003 10:40. | | Fredrik Chr. Juell foreslo vegen. (©Fylkesarkivet) |
I 1933 kom Gaularfjellsvegen opp på nytt. Arbeidet starta i 1935 og mykje av anlegget vart utført som såkalla "naudsarbeid" for arbeidslause i dei harde 30-åra. Arbeidslause i hundretal freista å få arbeid på anlegget.
Vegen vart driven frå begge sider, og på Sogne-sida var det m.a., fleire arbeidslag frå Årdal, som var hardt råka av arbeidsløyse etter at Tyinfalla hadde trappa sterkt ned anleggsdrifta der (sjå Årdal: " Naudsarbeid"). Fleire av svingane på Sognesida har namn etter desse arbeidslaga frå indre.
Gaularfjellsvegen vart opna for trafikk i 1938. Høgste punktet på Gaularfjellsvegen ligg 748 m.o.h.
På endepunktet for vegen i Vetlefjorden vart det sett opp bilferge til Grinde i Leikanger kommune og til Balestrand. Denne ferga gjekk til 1956, då vegen frå Vetlefjorden og fram til det nye fergeleiet på Dragsvik var ferdig.
 | | Vegen går i skarpe svingar opp fjellsida frå sognesida. (Foto: NRK) |
SE OGSÅ
|
|
|
Finn fram i Fylkesleksikonet!
|
|
| |
|
|
SOGN OG FJORDANE FYLKE, TEMASIDER
|
|
|
|
Den første kongen i Noreg, Harald Hårfagre, var sogning. Han vaks opp på Husabø på Leikanger, der mora kom frå.
Les meir om kong Harald Hårfagre og landsamlinga og om slekta hans i Sogn.
| | |
|
Den 23. juli 1810 gjekk to engelske krigsskip til åtak på ei lita, norsk flåteavdeling ved øya Silda sør for Stad og tok det norske mannskapet til fange. Dagen før hadde engelskmennene herja i Ervik-bygda på Stad. Kvifor gjekk den mektige engelske marinen til åtak på skrøpelege, norske kanonjollar i Ytre Nordfjord?
| | |
|
Då den første dampdrivne fiskebåten, ”Activ”, gjekk ut frå Ålesund i 1885, innvarsla det ein ny epoke for norske fiskeri: Havfisket. Dei store skipa gjorde det mogeleg å utnytte fiskeressurane langt til havs. Kring 1910 hadde Sogn og Fjordane 20 slike store fiskedampskip. Fleire av dei vart brukte i aktivt fiske heilt fram på 1960-talet.
| | |
|
Frå 1920-talet og fram til like etter krigen fekk Sogn og Fjordane i alt 623 nye gardsbruk. Selskapet Ny Jord spela ein aktiv rolle i nydyrkingsarbeidet i mellomkrigskrigtida, og særleg merka Jølster seg ut som den store nydyrkingskommunen med 57 nye bruk.
| |
|
I mellomalderen låg det ei kyrkje på Utvær. Utvær ligg åtte km vestanfor dei andre øyane i Solund, og er det vestlegaste punktet i Noreg som har vore busett. Kvifor vart det bygd eit gudshus bokstaveleg tala midt ute i havet?
| |
|
Sjalusi er diverre eit klassisk drapsmotiv. Slik var det også for tenestejenta Sigrid i Vetlefjorden ein gong på 1600-talet då ho la sin elsk på husbonden på garden. Men for å kapre han måtte ho få kona av vegen, og til det trengde ho hjelp.
| |
|
Ingen fylke i landet hadde så få medlemmer av Quislings Nasjonal Samling som Sogn og Fjordane. Berre 396 fjordingar og sogningar var medlemmer i NS under 2. verdskrig, og mange av desse var innflyttarar og unge jenter som hadde kontakt med tyskarane. Fleire kystkommunar var så godt som frie for NS-folk.
| | |
|
I 1763 vart Joachim de Knagenhjelm utnemnd til den første amtmannen i Sogn og Fjordane. Det første han gjorde, var å flytte heim til mor på Kaupanger hovedgård. Men berre åtte år seinare vart Knagenhjelm nærmast tvangsflytta til Nord-Noreg. Kvifor?
| |
|
|
|
|
|
|
Tips andre om denne saken
Utskriftsvennlig versjon
