|
|
|
|
|
|
|
|
|
Leksikonredaktør:
Nettansvarleg:
Distriktsredaktør:
Copyright:
NRK Sogn og Fjordane
|
|
| |
Historia i Fjaler: Lillingstonheimen | | Lillingstonheimen er hovudhuset på Tysse. (Foto: Asle Veien, NRK) |
I 1880 kjøpte den velståande engelske pastoren Claude Lillingston og kona Edith storgarden på Tysse og busette seg der med familien. Garden dreiv dei med paktar.
Publisert 17.09.2002 13:52. Oppdatert 27.09.2002 11:05.LYD OG VIDEO    | | Skrivebord. |
Huset vart innreia og møblert i ei original blanding av norsk og engelsk stil, og Lillingston-familien tok med seg mange av sine fornemme engelske vanar inn i hushaldet på garden. Dei pleia nær kontakt med det spesielle sositetslivet som utfalda seg mellom dei gamle "aristokrati-slektene" i Dale på den tida.
 | | Claude Lillingston. |
Pastor Claude Lillingston døydde i 1905 og kona Edith i 1908. I 1909 overtok tre av borna; Laura, Edith og Michael Lillingston eigedomen.
Då den siste av syskena, Edith, døydde i 1968, vart sjølve gardsbruket på Tysse overteke av gardspaktaren Olav Konrad B. Tysse, medan det gamle herskapshuset og hagen vart skilt ifrå og testamentert til Fjaler kommune. Lillingstonheimen har sidan vorte driven som museum og som bustad for styrarane av heimen. Omvising skjer etter avtale.
 | | Edith Lillingston var den siste av Lillingston-syskjena. |
SE OGSÅ
|
|
|
Finn fram i Fylkesleksikonet!
|
|
| |
|
|
SOGN OG FJORDANE FYLKE, TEMASIDER
|
|
|
|
Den første kongen i Noreg, Harald Hårfagre, var sogning. Han vaks opp på Husabø på Leikanger, der mora kom frå.
Les meir om kong Harald Hårfagre og landsamlinga og om slekta hans i Sogn.
| | |
|
Den 23. juli 1810 gjekk to engelske krigsskip til åtak på ei lita, norsk flåteavdeling ved øya Silda sør for Stad og tok det norske mannskapet til fange. Dagen før hadde engelskmennene herja i Ervik-bygda på Stad. Kvifor gjekk den mektige engelske marinen til åtak på skrøpelege, norske kanonjollar i Ytre Nordfjord?
| | |
|
Då den første dampdrivne fiskebåten, ”Activ”, gjekk ut frå Ålesund i 1885, innvarsla det ein ny epoke for norske fiskeri: Havfisket. Dei store skipa gjorde det mogeleg å utnytte fiskeressurane langt til havs. Kring 1910 hadde Sogn og Fjordane 20 slike store fiskedampskip. Fleire av dei vart brukte i aktivt fiske heilt fram på 1960-talet.
| | |
|
Frå 1920-talet og fram til like etter krigen fekk Sogn og Fjordane i alt 623 nye gardsbruk. Selskapet Ny Jord spela ein aktiv rolle i nydyrkingsarbeidet i mellomkrigskrigtida, og særleg merka Jølster seg ut som den store nydyrkingskommunen med 57 nye bruk.
| |
|
I mellomalderen låg det ei kyrkje på Utvær. Utvær ligg åtte km vestanfor dei andre øyane i Solund, og er det vestlegaste punktet i Noreg som har vore busett. Kvifor vart det bygd eit gudshus bokstaveleg tala midt ute i havet?
| |
|
Sjalusi er diverre eit klassisk drapsmotiv. Slik var det også for tenestejenta Sigrid i Vetlefjorden ein gong på 1600-talet då ho la sin elsk på husbonden på garden. Men for å kapre han måtte ho få kona av vegen, og til det trengde ho hjelp.
| |
|
Ingen fylke i landet hadde så få medlemmer av Quislings Nasjonal Samling som Sogn og Fjordane. Berre 396 fjordingar og sogningar var medlemmer i NS under 2. verdskrig, og mange av desse var innflyttarar og unge jenter som hadde kontakt med tyskarane. Fleire kystkommunar var så godt som frie for NS-folk.
| | |
|
I 1763 vart Joachim de Knagenhjelm utnemnd til den første amtmannen i Sogn og Fjordane. Det første han gjorde, var å flytte heim til mor på Kaupanger hovedgård. Men berre åtte år seinare vart Knagenhjelm nærmast tvangsflytta til Nord-Noreg. Kvifor?
| |
|
|
|
|
|
|
Tips andre om denne saken
Utskriftsvennlig versjon
