Helsestellet i Gulen

Folk var redde for smitte. Det hende difor at folk som døydde av pest, vart gravlagde utanfor dei vanlege gravplassane. Såleis vart far og son gravlagde i utmarka på Bremnes då dei døydde av kolera i 1849. Også på den vesle øya Vatnøy vart det gravlagde fire menneske i "uvigsla" jord etter same pesten. Men tre år seinare vart denne "gudlause" handlinga retta på ved at presten vigsla plassen som gravplass.

Kring 1800 herja harde koppeepidemiar m.a. i Solund. Presten Niels Griis Alstrup Dahl starta store vaksinasjonsprogram i prestegjeldet sitt, som den gongen også omfatta søre delen av Solund kommune.
Også lepra eller spedalskhet herja som ein farsott på Vestlandet på 1800-talet - særleg i kyststroka. I Solund var det t. d. registrert 40 spillsjuke på ein gong.

Lysestaken vart medisin

I 1870 datt bonden Klaus Hansson Lund utfor Geitekleiva og braut lårbeinet. Han søkte hjelp hos distriktslegen. Legen rådde Klaus til å ta ein messinglysestake, skave av den spon - og ete metallsponet!
Dette dreiv Klaus på med i eitt års tid før han døydde. Då hadde liket ei messingrand rundt låret, fortel segna!
- Om noko av dette er sant, er det mest truleg at det har vore ein "bygdedokter" på ferde, og ikkje ein universitetsutdanna lege, med slike legeråder!

Legetenesta

Dei første distriktslegane i Sogn og Fjordane vart tilsette i 1801 - dvs. ein for Fjordane og ein for Sogn.
Utover 1800-talet vart legetenesta delt opp i gradvis mindre og mindre distriktsdistrikt: Frå 1877 hadde noverande Gulen felles distriktslege med Lavik, Solund og deler av Hyllestad. I 1893 vart Gulen og Solund utskilt som eige legedistrikt med kontor i Eivindvik. Då hadde Gulen hatt "tilbodet" om eigen lege heilt frå 1882, men kommunen vegra seg mot å koste eigen legebustad i Eivindvik.

Legar med moderne framkomstmiddel

Gulen er ein svært oppdelt kommune med mange øyar, fjordarmar og fjellovergangar. For distriktslegar med hastverk var dette brysamt. Difor har fleire distriktslegar i Gulen vorte nærmast pionerar på å ta i bruk moderne framkomstmiddel.

Heim for sinnslidande

I 1938 starta Ragnhild og Jørgen Midttun ein sjukeheim for sinnslidande på garden sin i Eivindvik. Dette gjorde dei etter oppmoding frå distriktslegen i Gulen på den tida, Sigurd Trædal. Heimen hadde plass til 12-13 pasientar, og var i drift fram til 1959.

Aldersheim

Gulen kommune i Gulen Sanitetslag bygde aldersheim i Eivindvik i 1960. Her var det plass til 31 klientar. Den fekk tilbygg i 1975 og fekk namnet Gulen sjuke- og aldersheim. Det var Gulen Sanitetslag som stod som byggherre og eigar av heimen, men då nybygget stod ferdig, overtok kommunen.
Elles har kommunen bygt eldretun i Brekke, Byrknes, Dalsøyra og i Eivindvik.

Gulen Helsesenter

I Eivindvik er distriktslege, helsesystre og andre omsorgstenester samla i Gulen Helsesenter.

Tannklinikk

Gulen fekk tannklinikk i Eivindvik i 1947. Det var distriktslege Hallvard Natvik som gjorde opptaket til at kommunen fekk eiga tannhelsteneste. Den første tannlegen fram til 1951 var Reidar Tveit, som seinare vart fylkestannlege og kjend ordførar i Førde.