|
|
|
|
|
|
|
|
|
Leksikonredaktør:
Nettansvarleg:
Distriktsredaktør:
Copyright:
NRK Sogn og Fjordane
|
|
| |
Skular i Sogndal: Skulane ved FjærlandsfjordenLærarar måtte pendleFjærland høyrde fram til 2000 til Balestrand kommune, der også skulekrinsen Eitorn på austsida av Fjærlandfjord-munningen høyrde til Balestrand kommune fram til 1964.
Publisert 17.03.2003 10:47. I eldre tider måtte lærarar ofte pendle mellom Fjærland og Eitorn og andre krinsar som låg lengre ute i fjorden.
Vanskeleg skuleveg kring fjordenI 1901 vart det bygt skulehus i Jordal for dei veglause gardane kring Fjærlandsfjorden. Dette vart kalla Ytre Fjærland krins. Frå dei øvste gardane i Lidal på den andre sida av fjorden kunne skulevegen vinterstid vere hard. Borna måtte bakse seg i tung snø ned til fjorden, der dei vart rodde over til skulen på vestsida. Så var det same vegen tilbake om ettermiddagen.
Ungane på hybelOgså frå Romøri og Teigen lengre ute i fjorden vart ungane skyssa med robåt. I 1916 fekk folket på Romøyri lov til å halde skule heime vinterstid fordi det var for fårefullt å sende ungane til skulen i Jordal. Men dette meinte skuledirektøren var ulovleg, og trumfa bygdefolket til å huse inn ungane på hybel. For å spare på borteboarutgiftene, tok Romøryi-ungane med seg niste heimanfrå.
Flytta til MundalSkulen i Jordal vart lagt ned i 1957 og borna flytta over til skulen i Mundal, der det vart bygt nytt skulehus på Pålsneset i 1950. Her vart det samla skule for heile Fjærland.
I 1971 gjorde langvarig meinis i fjorden at ungane frå strendene vart innkvarerte i "flatbygda" ei tid.
|
|
|
Finn fram i Fylkesleksikonet!
|
|
| |
|
|
SOGN OG FJORDANE FYLKE, TEMASIDER
|
|
|
|
Den første kongen i Noreg, Harald Hårfagre, var sogning. Han vaks opp på Husabø på Leikanger, der mora kom frå.
Les meir om kong Harald Hårfagre og landsamlinga og om slekta hans i Sogn.
| | |
|
Den 23. juli 1810 gjekk to engelske krigsskip til åtak på ei lita, norsk flåteavdeling ved øya Silda sør for Stad og tok det norske mannskapet til fange. Dagen før hadde engelskmennene herja i Ervik-bygda på Stad. Kvifor gjekk den mektige engelske marinen til åtak på skrøpelege, norske kanonjollar i Ytre Nordfjord?
| | |
|
Då den første dampdrivne fiskebåten, ”Activ”, gjekk ut frå Ålesund i 1885, innvarsla det ein ny epoke for norske fiskeri: Havfisket. Dei store skipa gjorde det mogeleg å utnytte fiskeressurane langt til havs. Kring 1910 hadde Sogn og Fjordane 20 slike store fiskedampskip. Fleire av dei vart brukte i aktivt fiske heilt fram på 1960-talet.
| | |
|
Frå 1920-talet og fram til like etter krigen fekk Sogn og Fjordane i alt 623 nye gardsbruk. Selskapet Ny Jord spela ein aktiv rolle i nydyrkingsarbeidet i mellomkrigskrigtida, og særleg merka Jølster seg ut som den store nydyrkingskommunen med 57 nye bruk.
| |
|
I mellomalderen låg det ei kyrkje på Utvær. Utvær ligg åtte km vestanfor dei andre øyane i Solund, og er det vestlegaste punktet i Noreg som har vore busett. Kvifor vart det bygd eit gudshus bokstaveleg tala midt ute i havet?
| |
|
Sjalusi er diverre eit klassisk drapsmotiv. Slik var det også for tenestejenta Sigrid i Vetlefjorden ein gong på 1600-talet då ho la sin elsk på husbonden på garden. Men for å kapre han måtte ho få kona av vegen, og til det trengde ho hjelp.
| |
|
Ingen fylke i landet hadde så få medlemmer av Quislings Nasjonal Samling som Sogn og Fjordane. Berre 396 fjordingar og sogningar var medlemmer i NS under 2. verdskrig, og mange av desse var innflyttarar og unge jenter som hadde kontakt med tyskarane. Fleire kystkommunar var så godt som frie for NS-folk.
| | |
|
I 1763 vart Joachim de Knagenhjelm utnemnd til den første amtmannen i Sogn og Fjordane. Det første han gjorde, var å flytte heim til mor på Kaupanger hovedgård. Men berre åtte år seinare vart Knagenhjelm nærmast tvangsflytta til Nord-Noreg. Kvifor?
| |
|
|
|
|
|
|
Tips andre om denne saken
Utskriftsvennlig versjon
