NRK.no - Fylkesleksikon

Ferdsla på fjorden i Aurland

Flåmsekspressen trafikkerer Nærøyfjorden og Sognefjorden. (Foto: NRK)

Isvanskar i Nærøyfjorden

Dei store vassdraga i Aurland, Flåm og Gudvangen sender store mengder ferskvatn ut i dei tronge fjordane og får isen til å leggje seg tjukk langt utetter.

Publisert 10.12.2003 15:17. Oppdatert 25.01.2007 11:06.

Aurlandsvangen

fekk rutestopp av Fylkesbaatane i 1859, men ekspedisjonen dei første åra gjekk føre seg med båt ute på fjorden ved Underdal. Først i 1874 hadde Aurlandsvangen fått kai som fylkesdampen kunne leggje til. Aurlandsvangen var på denne tida ein av dei største tettstadane i fylket.

Flåm - turisthamna framfor nokon

I 1997 vart det registert over 143.000 passasjerar med ferje og passasjerbåtar over Flåm. Flåm er i dag ei av dei store cruisehamnene på Vestlandet.

Turistruta Voss-Gudvangen-Lærdal

Gudvangen fekk rutestopp av Fylkesbaatane i 1862. Trafikken over Gudvangen tok seg sterkt opp då jernbanen Bergen-Voss opna i 1883. Etter at tunnelane mellom Flåm og Gudvangen opna, har bilferjene nordanfrå Lærdal og Kaupanger berre gått til Gudvangen.

Undredal

fekk rutestopp i 1859, men lenge vart båten ekspedert ute på fjorden (sjå også Aurlandsvangen lenger oppe). Bygda fekk skikkeleg kai i 1911. Ekspedisjonen vart lagt ned i 1992.

Undredal. Foto NRK

Styvi

fekk rutestopp i 1862.

Styvi ca. 1870. Foto: K. Knudsen

Dampskipskai på Vangen

i 1874, og i 1878 i Flåm.

Bakka

fekk rutestopp frå 1899.

Dyrdal

søkte om rutestopp første gong i 1906, men fekk ikkje fast anløp av Fylkesbaatane før i 1924. Bygda fekk skikkeleg kai i 1926, då ein feira opninga med salutt, kaffi, landsøl og mylsa! I 1919 fekk eit aksjelag i bygda bygd ein liten motorbåt som heitte ”Dyrdølen” og som vart nytta til transport og skysstrafikk til bygda. Det var Ole Jensen Dyrdal som bygde ”Dyrdølingen”. Sonen Bottolf tok opp båtbyggjartradisjonen og bygde meir enn 70 båtar.

Motorbåten "Purka" var den første motorbåten i Indre Sogn, kjøpt av Botolv Styve i 1909.

SE OGSÅ

Slaget i Sildagapet i 1810

Den 23. juli 1810 gjekk to engelske krigsskip til åtak på ei lita, norsk flåteavdeling ved øya Silda sør for Stad og tok det norske mannskapet til fange. Dagen før hadde engelskmennene herja i Ervik-bygda på Stad. Kvifor gjekk den mektige engelske marinen til åtak på skrøpelege, norske kanonjollar i Ytre Nordfjord?

Då fiskedampskipa stakk til havs

Då den første dampdrivne fiskebåten, ”Activ”, gjekk ut frå Ålesund i 1885, innvarsla det ein ny epoke for norske fiskeri: Havfisket. Dei store skipa gjorde det mogeleg å utnytte fiskeressurane langt til havs. Kring 1910 hadde Sogn og Fjordane 20 slike store fiskedampskip. Fleire av dei vart brukte i aktivt fiske heilt fram på 1960-talet.

Få nazistar i Sogn og Fjordane

Ingen fylke i landet hadde så få medlemmer av Quislings Nasjonal Samling som Sogn og Fjordane. Berre 396 fjordingar og sogningar var medlemmer i NS under 2. verdskrig, og mange av desse var innflyttarar og unge jenter som hadde kontakt med tyskarane. Fleire kystkommunar var så godt som frie for NS-folk.