PÅ NORSK:
(Muitaleaddji: Nils Henrik Valkeapää)
Na, sámi olbmuide goit lei hui deaŧálaš, dat ája. Ja goađit, máŋgii, ja dat stobožat ceggejuvvoje dakkár báikkiide man lahkosis lei ája. Sámi olbmot háliidedje juhkat golgi ádjagis čázi. Dat eai háliidan dakkár orru čázi juhkat.
Muhto ádjagis ledje gal eará nai mearkkašumit. Máŋgii dat geavahuvvojedje maiddái dálkkasin, ájačáhci namalassii. Ja mun goit lean oahppan mánnávuođas, nuorravuođas dalle, ahte ájačázis olbmot dahke gaccastaga. Muhtimat govvejit dan dáhpáhusa nu ahte dat válde gohppui dehe guksái ájačázi, bidje sániid čáhcái, ja de jugahedje buohcci olbmui. Ja ájačáhci dalle doaimmai dálkkasin.
Dan sáhttá dieđusge dadjat nu nai ahte dat bidje sániid dan čáhcái nu ahte bivde čázi doaibmat dálkkasin ja buoridit dan olbmo. Ja mun jáhkán ahte go smiehttá dan viidáseappot... ahte olbmot manne ádjaga lusa ja dat sáhtte dálkkodit iežaset, seammás go sii johte doppe ádjaga lahka, dat sáddejedje dakkár buriid jurdagiid ja bivdagiid dan ádjagii. Dat biras sáhtii maiddái suonjardit dakkár buori fámu. Ja muhtun hearkkes olbmot sáhttet dovdat dakkár báikkiid, gos leat dakkár buorit fámut, buorit energiijat, dego otnábeaivve dadjet. Dat jurdagat mat leat sáddejuvvon dan báikái suonjardit ruovttoluotta daid buriid áššiid.
Seamma sáhttá dadjat maiddái, dat guoská daidda siiddiide. Mu mielas dat ledje dakkár bassibáikkit, gos ledje buorit energiijat. Dat dagai dan báikki bassibáikin. Otnábeaivve mii luohttit eambbo mirkkuide ja niibái, maid doaktárat geavahit. Dolin eai lean doaktárat, eai ge dakkár dálkasat. Olmmoš fertii geavahit daid vugiid, mat dalle ledje gávdnamis ja anus. Otnábeaivve olmmoš jáhkká dušše dan man čalmmiiguin oaidná ja man sáhttá daiguin aberáhtaiguin mihtidit. Ja visot man ii sáhte mihtidit, dat eai leat duođat. Mun láven de jearrat ahte: leat go don oaidnán jurdaga? Leat go mihtidan jurdaga?
Juohke olmmoš goit diehtá ahte jurdda lea leahkime, muhto mu mielas dat lea váttis mihtidit, muhto goitge lea duohta. Go mii johtit luonddus, de ii leat áibbas seammá maid mii jurddašat doppe, maid mii bivdit. Mii galggašeimmet veahá fáktet iežamet jurdagiid doppe meahcis.
Mus leat goit máŋggalágan, dehe leat máŋga dakkár vásáhusa luonddus mainnalágiin luondu boahtá ovddal, jos don jurddašat, bivddát juoidá. Oktii leimme oappá isitávdnasiin guoli bivdime. Lei giđđa ja hui garra lullebiegga. Dat stuora jávri lei veahá suttis doppe johkaoivožis, doppe joganjálmmis. Bijaime firpmiid. Ii lean nu stuora suddi, dan veardde stuora suddi ahte logi fierpmi čáhke maŋŋálaga. De go moai oaččuime daid firpmiid jávrái, de boatkanii dan stuora jávrri jiekŋa ja duvddii daid jieŋaid. Dat leai goit beallegilomehter guhkkosaš baldu man dat hoiggai munno firpmiid nala. Munnos lei áigumuš leahkit dušše moadde diimmu das. Olbmái árvalin ahte juo, dál moai ferteje doapmat gáddái ja vuoššat gáfe. Muhto jos moai áigu geargat otne eahkes eret dáppe, de moai ferteje bivdit ahte boahtá davvebiegga, garra davvebiegga.
Ean ge moai hupman dađi eambbo, manaime gáddái ja gáfestalaime das, jugaime gáfe. De mun morihan veahá áiggi geahčen das ahte duođai bođii ge dakkár garra davvebiegga. Olbmái dadjen ahte dál moai vulge. Oainnat davvebiegga han hoiggai daid jieŋaid eret firpmiid alde. Go loktejin dan maŋemus fierpmi fatnasii, de jorggihii vuot lullebieggan, ja seamma garas go ovdal, lei duođai garra biegga. Ja ovdal go moai gáddái olliime, nu dat lei buktán jieŋaid dan báikái gos munnos fierpmit ledje. Ean moai hupman dien birra dađi eambbo, ii olmmái árvalan maidege.
Dat ledje bivdagat, ahte luondu vástida jos mii bivdit.