«Riedaslihto» jáhkko

• Loga davvisámegillii: Su navde biroguoddin

Vielggis miessenáhkkegahpera viergge suv muodov birástahttá. Tjalme sjierridi. Edna ja tjielgga joajme li sujna, valla ælla val tjiegŋala.

Viessomájgev la Inger Márjá Sokki Hætta (84) Guovddagæjnos elujn viessum duoddarin ja Finnmárko merragátten. Danna l ráfev dåbddåm. Ajtu la vájvev dåbddåm 30-jagij gasskamutto rájes.

– Juohkka bále gå lav badjánam ja oaddám, lav Jubmelij råhkålam jut galgav rijbbat. Jut viesov, javllá sån.

Gadnjalij diehti de lijkke tjalmij vuolen ruopsut. Dálla ganjált gå noade l suv ålgijs váldedum.

Dát la vuostasj bále gå bihko subtsas dan birra mav gåhttju degu nijbbe mielggaj tjuokkodum. Inger Márjá sávvá gájka gudi ájgij tjadá sujsta li ballam ja suv birra ságastam, galggi dádjadit gåktu sån la gierddam dáv, ja aktu dåbddåm.

Vuoras nissuna åvdemus sávadus la dat jáhkko jut sån juoktá la riehtasijn lihtodam, galggá gáhtot. Dát jáhkko dagáj váj javllin Inger Márjá bahávuodav guoddá; jut fámojt bærggalis lidjiv tjoahkkim ja riegádahtek mánáv máhttiv gåddet.

– Muv ulmusjgådden adnin, ja árvvediv má manen. Sáhka muv birra manáj guovte såppij nan, valla majt máhttiv dahkat? Ij majdik, javllá Inger Márjá.

Uddni årru aktuallasis ietjas goaden Guovddagæjnon. Árbbátjin bátsij. Inger Márjá tjajmádasstá gå NRK gatját makta sujna li guosse.

- Gut dal duosstá diehki boahtet? Soajttá vuollenierav oadtju ietjasa nalá, javllá.

Vuollenierra merkaj suláj sæmmi gå bærggal.

Moadda tjuohte jage li javllam sáme bukti noajddot. Moatte láhkáj máhttá dáv gåvvidit.

Jábbmegijt rádjat. Girkkogárdesádduv háddjit. Riehtasav duv nali biedjat.

Nágina dáv dahki bahásvuodan ja tjiegosvuodan vigedis ulmutjijt ládi, javlli muhtema. Sága gulluji ma nammadi konkrehta ulmutjijt, familjajt ja fuolkijt.

Sidjij gejda dát vájkkut soajttá låssådin dåbddu. Tjielggidussan jus la vuorbedibme, skihppáji – ja gitta jábmem – de javlli soames sijá nali li bahávuodav rádjam.

Dát subtsas ij la dan duogen jut galga jáhkket juojddá la duohta jali ij la. Sæmmi bále de ep máhte javllat dat la fáktáj nali tsieggidum. Ajtu la duohta jut moaddása uddni balli, li goavggás, imálattjan aneduvvi ja balldali.

Inger Márjá Sokki Hætta åhtså guokta rájnna gåhpå gievkanskáhpas, ja biedjá dajt pulvarkáffaglása guorraj.

– Ietja dal káfav biedjabihtte, javllá NRK reporterijda.

84-jahkásasj suojmma vádtsá ja bievddegáddáj tjåhkkit. Sujna l árggabiejvgáppte girjak tudjas. Måjåt munnuj gehtjadijn káfav jugádahttijn.

– Soajttá ulmutja gudi ælla nav álu guossen gehtjadi vehi snivábut gå lav káffim. Munji la dåbddum degu gáhttiji jus hæhkkat lav dasi juojddá biedjam. Vájbi ballam li juoga njåmmu mij la várálasj váj skihppáji ja jábmi, javllá ja tjajmmá vuollegisát.

Navti l Inger Márjá Sokki Hætta dåbddåm gáttádum la iellemájge tjadá.

Maŋenagi la ietjas sinna nanos fámojt gávnnam váj rijbbá. Ij la åvvå majdik dán birra tsuvggám. Inger Márjá la aktu ájádusájt ja vásádusájt guoddám. Ittjij åvvånis ietjas boaddnijn ságasta, gå sån viesoj, dan báktjasa birra mav ietjas sinna dåbdåj.

– Aktu allasim lav tjierrum, ållu sjávot. Dat la muv viehkedam, subtsas sån.

Ienemus oasen mijáj gaskan la noajdástallam ja riehtasav loagget ållu imálasj, ja ep åvvånis majdik dassta dádjada. Ajtu ij la subtsas Inger Márjá l sierralágásj. Gitta bulkke gev maŋŋela galggap iejvvit, subtsas noajdástallam duodaj gávnnu.

Valla vuostatjin galggap girkkogárddáj.

Biegga slievarmuohttagav tsåjtset. Vuoras ruovdderuossa degu tsiekkima muohttaga tjadá. Moadda ráhpogierge jurra vuojnnuji muohtadálve maŋŋela.

Dán biejve dåssju NRK ja nágin nissun tjuovvu sállidum bálggáv. Avta galla gárránisá girddi soagátjij gaskan Guovddagæjno girkkogárden.

«Sájvva lådde». Navti gåvvidin vuostasj sáme girjjetjálle gárránisáv girjenis jagen 1910. Johan Turi tjálij ednagit sámij dålusj åsko birra masi aj bahávuohta gullu. Gárránis påstav buvtij riehtasa ieŋŋgilijs, tjálij girjjetjálle

– Girkkogárdijn la agev nav galmas, javllá Berit Andersdatter Bongo (70).

Ij vuostelda gå sihtap suv jur dáppe gåvvidit.

Suv diehtemvájnogisvuohta bahávuoda birra ælláj gå nuorran jådij Áltás Guovddagæjnnuj. Maŋŋel gå soames lij suv guossen mannam, de suv ráddna gatjádij jus lij bassam sofav gånnå dát ulmusj lij tjåhkkåham.

– Gå gatjádiv manen, de vásstedij dat ulmusj nuppijt noajdástallá, subtsas Berit.

Maŋŋela oattjoj diehtet bahávuohta sáddus girkkogárden viettjaduvvá.

20 jage dása åvddåla psykiáhtralasj skihppijsujtár bahávuohtaj tjiegŋodahttjáj. Soames jage maŋŋela sjattaj suv barggo oajvvefáhkan ja aj dåktårgrádan dáj ássjij birra.

Berit iejvvij ulmutjijt sáme guovlos miehtáj gudi iesjgeŋga ja dåbddåmahtes siváj diehti lidjin oadtjum rållav jut bahávuodav guoddin. Nieljetjalmaga galggin mak dákkir vaddásijt oadtjum gå lidjin jábbmegij vuojŋŋanisáj guládallam.

Ja dákkir vuojŋŋanisá gávnnuji jábma ulmutjij tjålgån ja dávtijn, javladuvvá.

– Værámus subttsasav mav gulliv lij nágin lij biedjam jábbmegij dávtijt biebbmuj mav muhtem hedjaj málestin. Valla dábálamos subtsas la sáddu girkkogárdes biebmojda ja juhkusijda biejaduvvá. Navti iehtjádijda bahávuodav biedjá massta skihpudagá ja jábmem tjuovvu, tjielggi Berit.

Almme ja duonanájmmo

Dutke hæhttuj guhkás maŋus ájggáj máhttsat dádjadittjat manen návti l.

Akti ájgenis, badjel 300 jage dás åvddåla, dáhpáduváj dat massta soajttá båhtin dá ájádusá «riehtasijn lihtodit».

Girkkohærrá ja misjonera nuortas manádin. Iesjgeŋgalágásj vuogij milta buvestin sámij ietjas vuojŋŋalasjvuodav ja åskov. Goabdá sijájs váldeduvvin, boaldeduvvin jali oajválattjaj hállduj biejaduvvin. Girkko ja kapella tsieggiduvvin. Ristalasj jubmel lij stuoráp ja ienep fábmogis gå sámij jubmel, sárnnedin 1700-lågo rájes åvddålijguovlluj.

Sáme åskon lij ájnas aktijvuodav adnet «nuppe bælláj». Noajdde máhtij jábbmegij sieloj guládallat. Noajde dahkamusájda gulluj aj gitta jubmelav tjadnat guhti lij dåppen tjiegŋalin ednama vuolen. Dát sájvvajubmel såjtij várálasj juogu dal almatjijda ja juhtusijda jus luovas besaj.

Guokta iesjgeŋgalágásj åskulasj værálda ållu kolliderijin. Navti iellemdádjadus guovte oassáj juogeduváj, tjielggi dutke.

Berit Andersdatter Bongo vuoset dasi jut risstalasjvuohta sáme vuojŋŋalasj jubmelijt riehtasin dagáj. Risstalasjvuodajn båhtin aj almme ja duonanájmmo nammadusá.

– Nággorisstalasjvuohta buvtij dakkir dádjadusáv sámijda jut buorre jubmel iesj gávnnuj girkkolanján, ja jut jábbmegij fábmogis ja várálasj fámo lidjin girkkogárden. Navti badjánij dádjadus jut bærggal gávnnuj vuollen girkkogárden, tjielggi.

Vájku sáme sjaddin risstagisá, de ajtu oase dålusj åskos joarkkin. Valla nåjdij ja lågådiddjij barggo ienebut ja ienebut dádjaduváj ristalasj vuojnos, ja nav de bahávuohtaj tjanáduváj, javllá Bongo.

Maŋenagi båhtin subttsasa ulmutjij birra gudi girkkogárdijn mannin ednamav tjoahkkimin: Jábbmegij ednamav. Ja subttsasa buolvas buolvvaj sirdeduvvin.

Galgaj garvvet sijájt gejn lidjin fámo bærggalis, ja návti li de jáhkkám moatten sáme guovlon.

Jagen 2002 guossidij Berit gávtsásav ietjas dutkama aktijvuodan. Ietjasa sijdajn subtsastin gåktu lij gå bájke ulmutja sijáj birra ságastin.

«Iv buvte bahás ságajt ganugahttet danen gå ij aktak åvddån tjuodtjela ja subtsas gut la návti sáhkadahttjám, juohkkahasj nubbe nubbáj skulldi.»

Javlaj akta nieljetjalmagijs. Nágin ietjes subtsastij:

«Vil uddnik viek ålos mijá sebrudagán jáhkki nieljetjalmaga gávnnuji.»

Oattjoj diedov galgaj jábmet

Inger Márjá Sokki Hætta la ålles ietjas ållessjattuk iellema tjadá dåbddåm ulmutja li suv gáddalam.

50 jage dás åvddåla guossidij muhtem goadev gånnå iesselis nissun åroj, ja dassta dat álgij. Inger Márjá ittjij diehtám nissun lij skibás. Nágin biejve maŋŋela bådijga guokta ietjá nissuna suv guossáj.

Majt nissuna guovtes javlajga dalloj bátsij viessomájgev låssis noaden.

– Mujtáv suhttiv ja nav tjavggasit tsoalkediv bævddáj váj gåhpå skuollin. Vuostatjin javllin dat nissun gut lij iesselissan lij mánáv massám danen gå mån lidjiv noajdástallam gå lidjiv guossen, subtsas Inger Márjá.

Ja ájn vil værábuv sjattaj.

Vahkov dan maŋŋela bådij akta dajs nissunijs ruopptot. Dálla dajna ságajn jut lidjin nåjdijn ságastam. Dakkár gut máhttá viehkedit, valla aj bahávuodav ruopptot sáddit sunji gut lij vigálasj.

– Dát noajdde miejnniv ruvva sjaddiv jábmet dan åvdås mav lidjiv nissuna vuosstáj dahkam guhti lij iesselissan, munji subtsastij. Vásstediv ij la mijáj ulmutjij duogen mierredit goassa galggá jábmet. Na jus dát noajdde jábmá åvddål muv, gatjádiv, valla vissása lidjin ruvva sjattav jábmet, subtsas Inger Márjá.

Ij la goassak gávnnam vásstádusáv manen dáv rållav oattjoj 50 jage dás åvddåla. Dallutjis la duov dáv givsedimev hæhttum gierddat.

Inger Márjá sjuohket.

– Låssåt la dán birra ságastit, vargga tsamát.

Majt suv birra javllin gå dåt nissun ietjas mánáv láhpij, subtsastuváj ájn ienep ulmutjijda. Ságajt guláj oahppásij baktu gudi lidjin gullam lågådiddje konklusjåvnåv.

Måttijt lågev jagijt la dåbddåm ulmutja li sujsta ballam. Máná suv vájvedin.

– Soames báhttja tjålggådij gå muv ájtsaj. Árvvedav nágin ållessjattuga lidjin suv gåhttjum navti dahkat. Birrusij lågev jage tjålggådij dát báhttja gå muv ájtsaj. Akti váttsedijn soames máná sæmmi láhkáj dahkin, de nav moarádiv váj rissijn sijájt viegadiv, subtsas Inger Márjá.

Nágina «diehtin» tjålgå ja stihka ma buollin máhttin ulmutjijt «ganugahttet» gudi bærggala bahávuodav iehtjádij nali biedjin.

Alla jienajn ja suhtujn ságas. Muhttijn giedav tjårmmåt. Oajvev risstis gå sjávvun.

Moaddi l læhkám låssåt ulmutjij sinna liehket, ja sån ij la jur ålgus hihkalam.

– Iehtjádij duogen tjåhkkåhit jali tjuodtjot la læhkám værámus. Danen de agev gæhttjalav dav garvvet. Gå lav dav ájttsam, de la dåbddum degu nágin la munji nijbijn raddáj tjuoggim, javllá sån.

Girkkon la Inger Márjá vásedam ulmutja li dåbbánam jus li suv åvdån tjåhkkåham.

Vuoras áhkásj subtsas dálla ij la desti nav álu ålggon. Danen ij la desti sæmmi vájvve.

– Valla diedáv ájn giehttu. Dav lav oahppásij baktu gullam, javllá.

• NRK diehtten dahká lågådiddje ja da guokta nissuna gej birra Inger Márjá giehttu, libá jábmám.

Inger Márjá Sokki Hætta ij la ájnna ulmusj sáme bájkijn gut la viessum dákkár ságaj vuolen. Moaddása gudi lij sujsta viehka nuorap, lij mánná rájes juo gullam gulluji familljaj jali fuolkkáj mij la várálasj.

«Rávná» – nissun gut la vássám 50 jage – la akta sijájs. Sáme bájken årru. Dåssju avta galle jage dás åvddåla mujttádahteduváj dáj ságaj birra.

Ij sidá návti viessot

– Le gus duodaj duohta mav dálla vásedav, ájádalliv. Jut ållu amás nuorra ålmåj munji boahtá ja gatját jus suv åvdås máhtáv iehtjádij nali baháv rádjat, subtsas sån.

Dát dáhpáduváj «Rávná» sijddabájken. Ittjij suhta jalik gæssáda. Farra oajvvadij sunji varresvuodadievnastusájs viehkev ádnot. Dádjadij ålmmå gatjálvisáv mærkkan lij dasi jut ratjáj juojnak majna viehkev dárbahij.

Valla gå dát dáhpáduváj de oattjoj aj duodastusáv jut dan sebrudagán gånnå årru, de ulmutja ájn jáhkki bahudagáv buktá. Soajttá dát amás ålmåj sunji bådij gå iehtjádij ságajt lij gullam, ájádallá «Rávná».

Uddni la ássje ájn nav hielles ja gássjel jut «Rávná» ij visjá bihko dán ássje birra giehttot. Dættot juohkka ássje mij soajttá tjielggit gut sån la, hæhttu tjiegaduvvat.

Guhkijt árvustaláj jus vijmak galgaj ietjas subttsasav ilmodit. Vijmak mierredij fámilljaj lij dat sjaddat ilá vájvven.

Ájádallam la aj ienep berustibme bahánieraj birra soajttá ulmutjijt balldalit gudi duodaj dassta balli.

Sjávot liehket dán birra váj gáhtu la aj læhkám vejulasjvuohta «Rávnáj», valla mierredij soajttá ij la ga dat nav vuogas gå ájádallá majt iesj la vásedam.

– Gå návti almulattjat åvddån biejav mij la læhkám låssåt juogu dal munji ja aj iehtjádijda, de soajttá ulmutja ájádalli åvddål gå sáhka mánná gællásij ja vigedis ulmutjij gáddaluvvamij, javllá sån.

Ietjas adná tjallon. Navti la rijbbam, doajmmam árggabiejven, bargon ja sebrudagán.

– Ednagav lav gierddam. Ulmutja li bælggám, boaktjot hållam ja gáddalam. Sæmmi bále lav ietjam hæhttum oadtjot jáhkátjit dat mij håladuvvá ja ájádaláduvvá lij dåssju gællása ja dålusj vierre jáhkko, javllá.

Mánnávuoda rájes la «Rávná» rahtjam. Skåvlån doaroj danen gå suv riehtasa mánnán gåhtjudin.

Ij rat diede gåktu suv fámillja dákkir dilláj bådij. Jus la mige de li gåjt dal ållu dålusj ássje. Udnodisvuohta soajttá akta sivájs la, jáhkká sån. Iehtjádijda skulldit jus iesj skihppáj jali vahágahteduváj, la ietjá tjielggidus.

– Mijájn sámijn la álu læhkám navti jut sivá gássjelisvuodajda ælla mijá ietjama. Sierraláhkáj psykalasj gássjelisvuoda degu depresjåvnnå. Gávnnap ietjá tjielggidusájt gå soames fámiljan psykalattjat rahtjá, ja de soajttá vuogas iehtjádijda skulldit. Jut nágin la dav sijá nali biedjam, tjielggi sån.

Sága suv ja oarbbenij birra la aj sivvan gå ulmutja li sijájt nihtodam, tsábbmám ja vasjodam. Duola degu gå ulmutja li vehi jugestam.

– Diedá muhttijn hæhttujma åvdås báhtarit. Dákkir dáhpádusá báhtsi rubmahij ja sielluj, ja danen gæhttjal liehket nav namádibme ja vuojnnemáhtas gå ber vejulasj. Ij má aktak sidá návti viessot, danen la læhkám nav låssåt ja vájvve. Muhttijn la aj dåbddum degu iv la sæmmi árvulasj gå då iehtjáda, javllá sån.

«Rávná» sávvá sij gudi ájn giehttu soames bahávuodav guoddi, almma láhkáj ájádalli, ja jut dádjadi man ållo vájvev li iehtjádij nali guoddám

Jut jáhkko bahávuohtaj, ja dassta ballat, ij la “dålusj dåssjedibme”, valla jut ájn moatten sajen gávnnu, diehtá hárjjánambulkke: – Dát la má ållu duodalasj ássje.

Aslak Finvik (60) la Hábmerin ja Divtasvuonan Nordlándan bulkken barggam badjelasj 30 jage. Dåbddå bájkev, kultuvrav ja álmmugav dåppe riek buoragit.

Valla 10-15 jage dás åvddåla ittjij ållu diede majt galgaj dahkat gå soames nissun sunji bådij.

– Ittjiv dádjada man birra giehtoj. Danen gatjádalliv nágin gatjálvisá ma soajttá diehtemahtesvuodas båhtin danen gå sihtiv tjielgadit man birra lij sáhka, subtsas bulkkebajeltdievnár.

Nissun subtsas suráj gå nágin lij hávdij birra girkkogárden snuoggamin.

Vájku Finvik la Hábmerin riegádam, de lij dát juoga mij lij ietjá ilmes, ja sunji amás. Maŋenagi dádjadiv ienebut ja ienebut jur dát oases kultuvras. Dádjadij dát lij dakkir vuohke majna mak galgaj jábbmegijs fámojt tjoahkkit majt de maŋŋela máhtij adnet.

Soames jage maŋŋela de lij dát dádjadus sunji ávkken gå låsså ássje ålles sebrudahkaj bådij: Divtasvuona-ássje.

Gå råhtjastimássjijt guoradallin de lij bulkken álu dakkir dåbddo jut ulmutja ettjin duosta subtsastit.

– Vuojnunagi ulmutjijn juokkirak imálasj láhkáj lij fábmo iehtjádij badjel, giehttu sån.

Bulkke ij iehpeda muhtema diedulattjat balov ávkástalli váj oadtju fámov iehtjádij badjel. Finvik dáv psykalasj vahágahttemin gåhtjot.

Subtsas ulmutja li sunji åskeldis láhkáj subtsastam vissa iehtjádij birra gudi li nieljetjalmaga.

– Dá li má dábálasj ulmutja gudi jáhkki muhtema vuojnni ja máhtti majt iehtjáda e vuojne ja máhte, ja gudi dassta balli, javllá sån.

Suv mielas la edna vájvve dasi tjanádum.

– Dáv galggap duodaj válldet danen gå dát la má ájtedibme mav ij la nav álgge dádjadit jus i dav kultuvrav dåbdå . Ássje l má navti jut dát ájn gávnnu. Sidjij gejda dát guosská la má ållu duodalasj ássje, javllá Aslak Finvik.

Sån ij la gullam nágin ietjas «fámoj» konkrehta láhkáj la nihtodam, valla Finvika mielas de bierriji ulmutja bulkkáj boahtet jus dáv vásedi.

Psykalasj terror ja ráddimteknihkka

Dájna reportásja bargadijn la NRK moaddásij ságastam gudi javllam li dát la vájvven. Ålos e åvvånis sidá ietjasa vásádusájt bigodit. Dat guosská sidjij gudi li gullam si bahávuodav guoddi, ja sij gudi jáhkki jábbmega máhtti sijá nali rájaduvvat.

Ja vat muhtema li ållu tjielggasit gåvvidam gåktu balli mij soajttá sidjij dáhpáduvvat jus ássje birra giehttu. Soabmása li giehttum vuorrasap ulmutjij birra gudi li goarssudam dån ja dån nali lij jábbmegijt rádjam. Náginijt li jábmemij rádjam jali balldalam váj e galga majdik tsuvkket, subtsasti.

– Ballá má gå soames hæhkkat javllá «sáhtán lucifer». Valla maŋŋela lav dádjadam ij lim dát ietján gå fámojt boasto láhkáj vuosedit ja ráddimteknihkav vuosedit, javllá ållessjattuk ålmåj gev NRK iejvvij.

Nágin rámáttevstan la riedas nammaduvvam Lucifer.

Muohtatjalme majt biegga tsåjtset Guovddagæjno girkkogárden, gilldi silbban bæjvádagán. Vehi sissŋelin la aj Berit Andersdatter Bongoa boadnje hávdde.

– Åvddål «guoddij» birra tjálliv 2000-lågo álgon, de jurra de lidjin giedjega jalik tjuovga hávdijn dáppe. Moaddása ettjin duosta diehki boahtet ságaj diehti ma soajttin oabllot. Ulmutja ballin máåhkev dahkin sáddujt viedtjamin. Valla dálla l bárránam, ja ienep ulmutja hávdijt sujttiji dáppe, subtsas sån.

Suv mielas la galla vájvve gå ulmutja jáhkki dákkir fuonosvuohta ájn gávnnu jagen 2020.

– Dát ij la ietján gå psykalasj terror. Duodaj! Ij aktak girkkogárdes sáddujt viettja, ja dat ij gåjt avtak skihppen dagá. Dakkár riehtasa e gávnnu. Jali jus gávnnuji, de li farra mijáj ietjamij sinna. Jus mån dunji javlav dån dakkir bahávuodav dagá, de lav ham sån guhti dagáv juojddá mij la bahá, javllá sån.

Bargojnis psykiahtralasj skihppijsujttárin ja dutken, la sån ulmutjijt iejvvim gejt bájke álmmuk jáhkká li fuohttánijn lihtudam, ja ulmutjijt gudi balli jábbmegijt lij sijáj nali rádjam.

– Danen gå muhtema bahás ságajt guoddi, de moaddása gierddi. Gájka sjaddi vaháguvvama. Ienni gå vastet iehtjádij birra giehttot ja gáddalit, galga lulujma farra ienebut berustit nubbe nuppe åvdås. Huksat, ulmutjahttet ja nuppev iehttset. Navti bessap dát dålusj jáhtos, tjuottjot sån.

– Giehpedibme

Káffa Inger Márjá Sokki Hætta lunna Guovddagæjnon la jugádum. Iehketbiejvve slierggi gievkana sisi.

Måjodasstá ja gijttá. Varra vat ælláj, javllá.

– Dåbddiv degu noade mujsta váldeduváj gå muv ságajda bådijda. Vijmak lij soames gut sidáj gullat majna lav rahtjam ja gåk lav ájádallam. Muddo l val gájka oadtju dán birra diehtet, ja sierraláhkáj sij gudi li ságajt guoddám mån jábbmegijt ulmutjij nali biejav.

Sunji dåbddu riekta bihkusij buktet majt åvddåla la ietjas sinna tjiehkam åvdås gå ilá maŋŋet sjaddá.

– Muv vájmmo giehpeduváj, javllá NRK'aj.

Åvddål vádtsájin, sávvá munnuv divna buorev, ja sæmmi aj varresvuodajn. Dábálasj hivástahttemvuohke nuorttasámegiellaj.

– Manni dearvan, javllá.

Ja gut vuolggá, sávvá sæmmi láhkáj sunji gut báhtsá.

– Báze dearvan, javllin.

• Jårggålibme: Lars Kintel/Kintel AS