Giellavahkku: – Bargiidbellodaga ráđđehusas lea duohta áigumuš

Les på norsk.

Dán vahkus lágiduvvo sámi giellavahkku miehtá Sámi.

Ulbmilin dáinna vahkuin lea buoridit sámegielaid stáhtusa, ja buoridit máhtu sámi giela ja kultuvrra birra olles servodagas, dadjá Sámediggi.

– Mii bovdet olles servvodaga leat mielde čalmmustahttimin ja loktemin sámegiela, dadjá sámediggeráđđi Maren Benedicte Nystad Storslett (NSR).

Lávvardaga álggahuvvui giellavahkku Unjárggas.

Vuossárgga ges rahppui govvačájáhus Oslos togastašuvnna bálddas.

Govat čájehit Finnmárkku luonddu oktan dárogielat ja sámi sániiguin.

– Dáppe besset maiddái olbmot geat eai dovdda sámegiela, sáhkkiivuođain oahppat sámegiela, dadjá Storslett.

Unnán dieđut sápmelaččaid birra

Okta gii bisánii go oinnii čájáhusa lea itálialaš Gabriela Preda.

– Mun lean konferánsii jođus ja oidnen dáid govaid ja fertejin bisánit. Lea hui speanta, dadjá son.

Preda lei beassážiid Guovdageainnus iežas isidin, ja dadjá ahte son dan maŋŋá lea beroštuvvan sámegielas ja sámi kultuvrras.

– Vuosttaš maid bargen go jovden ruoktut Itáliai Guovdageainnus, lei bláđet girjjiin oahppan dihte eambbo sápmelaččaid birra. Doppe ii lean gal ollu, ii dárogillii ge.

Son muitala ahte lea oahppagoahtán dárogiela go bargá dáppe dutkin.

– Muhto in leat nu oadjebas vel ahte jearahallamiid sáhtán dahkat dárogillii. Muhto dat gal ovdána, dadjá Preda.

– Kánske don baicce oahpat sámegiela dál?

– Jo, kánske nu.

– Bargiidbellodaga ráđđehusas lea duohta áigumuš

Eai leat dušše itálialaččat geaid mielas lea speanta sámegielain.

– Sámegielaid gáhtten ja ahte eambbosat daid besset vásihit lea dehálaš. Mun ge lean beassan geahččaladdat dás, dadjá Gieldda- ja guovlluministtar Bjørnar Skjæran (Bb).

Lea ge Gieldda- ja guovlludepartemeantta mii lea oastán čájáhusa maid leat ceggen Oslos.

Sámedikki stuorámus bellodat, Norgga Sámiid Riikkasearvi (NSR), moaitá ahte ráđđehus iežas stáhtabušeahta evttohusain ii čájet makkárge duohta áigumuša sámi áššiiguin.

– Mii leat ráđđehusa bealis lokten ruhtadeami sámi ulbmiliidda measta 2 miljárdii, dan ektui go mii lei 2021:s go lei birrasiid 1,3 miljárdda. Bargiidbellodaga ráđđehusas lea duohta áigumuš, dadjá ministtar.

Stáhtabušeahta ii meannuduvvo Stuorradikkis ovdal juovlamánus. Dan bottas go dan vuordit, de lea ministaris čielga diehtu:

– Mii hástit buohkaid searvat giellavahkkui, dadjá son.

– Dárbbašat maid lágidemiid nu go giellavahkku

Sámediggi sávvá giellavahkku movttiidahttá eambbosiid beroštit sámegielas.

– Dat ahte sámegiella lea oidnosis kánske dagaha ahte eambbosat háliidit oahppat sámegiela, dadjá Storslett.

Giellaguovddážat leat dieđihan ahte ii goassige ovdal leamaš nu stuorra beroštupmi sámegiela oahppat.

Muhto sihke Sámediggi ja ráđđehusas vásihit ahte lea hástalus sihkkarastit ahte buohkat ožžot dan fálaldaga.

– Eai buot mánát oaččo sámegielat mánáidgárddefálaldaga. Doppe váilot oahpahusresurssat. Máŋga rávesolbmot geat háliidit oahppat giela, eai oaččo dan vejolašvuođa, dadjá Storslett.

Sihke Sámedikkis ja nationála eisseválddiin lea ovddasvástádus dán čoavdit, dadjá sámediggeráđđi.

– Dat lea dieđusge dat stuorra dehálaš bargu, muhto mii dárbbašat maid lágidemiid nu go giellavahkku gos ávvudat iežamet gielaid, dadjá Storslett.