|
|
|
|
|
|
|
|
|
Leksikonredaktør:
Nettansvarleg:
Distriktsredaktør:
Copyright:
NRK Sogn og Fjordane
|
|
| |
Industri og næring i Gloppen: Sagbruk og trelasthandlar i GloppenOmtalene er ordna kronologisk etter oppstartsår:
Publisert 28.02.2002 10:47. Oppdatert 23.01.2007 08:50.Sirkelsaga til HunskårI 1883 bygde Søren Hunskår den første sirkelsaga i Breim ved Hunskårelva. Han dreiv også tønnefabrikk fram til 1907. I mellomkrigstida vart saga leigd av andre. Ved same vassdraget bygde Jakob Nedreberg sag i 1910. Denne vart driven med vasskraft heilt til den vart lagt ned i 1957.
Brødrene Solheim AS Trelastpå Sandane vart starta av Berent B. Austrheim som elektrisk sagbruk og høvleri i 1911. Han selde 1919 til brørne Anders og Karl Solheim, overteke av Kristen og Kåre Solheim i 1956. Forretninga har utvikla seg til ei større trelast- og byggjevareforretning.
Nymo Brukpå Byrkjelo vart starta 1913 av Johan Strand. I 1938 bygde verksemda eige kraftverk, starta sagbruk, og noko seinare eit høvleri. Verksemda laga både møblar og gardsreidskapar som kjerrer og hestesledar.
 | | Nymo Bruk på Byrkjelo på 1980-talet |
Breim Bruk A/Spå Re vart starta i 1951 av ei gruppe aksjonærar frå nedre Breim. Verksemda har drive sagbruk og sal av byggjevarer, og sysselsette ei tid fem personar.
|
|
|
Finn fram i Fylkesleksikonet!
|
|
| |
|
|
SOGN OG FJORDANE FYLKE, TEMASIDER
|
|
|
|
Den første kongen i Noreg, Harald Hårfagre, var sogning. Han vaks opp på Husabø på Leikanger, der mora kom frå.
Les meir om kong Harald Hårfagre og landsamlinga og om slekta hans i Sogn.
| | |
|
Den 23. juli 1810 gjekk to engelske krigsskip til åtak på ei lita, norsk flåteavdeling ved øya Silda sør for Stad og tok det norske mannskapet til fange. Dagen før hadde engelskmennene herja i Ervik-bygda på Stad. Kvifor gjekk den mektige engelske marinen til åtak på skrøpelege, norske kanonjollar i Ytre Nordfjord?
| | |
|
Då den første dampdrivne fiskebåten, ”Activ”, gjekk ut frå Ålesund i 1885, innvarsla det ein ny epoke for norske fiskeri: Havfisket. Dei store skipa gjorde det mogeleg å utnytte fiskeressurane langt til havs. Kring 1910 hadde Sogn og Fjordane 20 slike store fiskedampskip. Fleire av dei vart brukte i aktivt fiske heilt fram på 1960-talet.
| | |
|
Frå 1920-talet og fram til like etter krigen fekk Sogn og Fjordane i alt 623 nye gardsbruk. Selskapet Ny Jord spela ein aktiv rolle i nydyrkingsarbeidet i mellomkrigskrigtida, og særleg merka Jølster seg ut som den store nydyrkingskommunen med 57 nye bruk.
| |
|
I mellomalderen låg det ei kyrkje på Utvær. Utvær ligg åtte km vestanfor dei andre øyane i Solund, og er det vestlegaste punktet i Noreg som har vore busett. Kvifor vart det bygd eit gudshus bokstaveleg tala midt ute i havet?
| |
|
Sjalusi er diverre eit klassisk drapsmotiv. Slik var det også for tenestejenta Sigrid i Vetlefjorden ein gong på 1600-talet då ho la sin elsk på husbonden på garden. Men for å kapre han måtte ho få kona av vegen, og til det trengde ho hjelp.
| |
|
Ingen fylke i landet hadde så få medlemmer av Quislings Nasjonal Samling som Sogn og Fjordane. Berre 396 fjordingar og sogningar var medlemmer i NS under 2. verdskrig, og mange av desse var innflyttarar og unge jenter som hadde kontakt med tyskarane. Fleire kystkommunar var så godt som frie for NS-folk.
| | |
|
I 1763 vart Joachim de Knagenhjelm utnemnd til den første amtmannen i Sogn og Fjordane. Det første han gjorde, var å flytte heim til mor på Kaupanger hovedgård. Men berre åtte år seinare vart Knagenhjelm nærmast tvangsflytta til Nord-Noreg. Kvifor?
| |
|
|
|
|
|
|
Tips andre om denne saken
Utskriftsvennlig versjon
